Uzmanlar şöyle diyor:
Çocukluktan yetişkinliğe geçiş, sorunsuz yaşanmaz. Önemli olan yanlış yaklaşımlarla bu dönemi kâbusa döndürmemek..
‘Henüz 14 yaşlarındaydım. Dayım, anneme yurtdışından dikiş makinesi getirmişti. Bir gün annemle kavga ettim ve dikiş makinesini kaldırdığım gibi yere attım. Annem çok üzülmüştü. Zaten benim amacım da annemin üzülmesini sağlamaktı. Daha sonra öğrendim ki ben ergenlik dönemini yaşıyormuşum...'
Ergenlik dönemi, pek çok sorunla birlikte geliyor. Uzmanlara göre de bu dönemde sorun yaşamayan yok. Üstelik sorunsuz ergenliğe sağlıklı bir gelişme olarak da bakılmıyor. Ancak son derece doğal olan bu süreç yanlış yaklaşımlarla hem aile hem de ergen için kâbusa dönüşebiliyor. Aile içi çatışmalar, intiharlar, evden kaçmalar, kötü alışkanlıklara en çok bu dönemde rastlanıyor.

Ruhta kopan fırtına
Peki bu dönemi sağlıklı bir şekilde geçirmek mümkün mü? Ergenlikte yaşanan sorumsuzluk, öfke, yalan söyleme, okulda başarısızlık, iletişim kuramama, cinsellik konularına nasıl çözüm getirilebilir?
Memory Centers Çocuk Ergen Birimi Psikoloğu Orhan Gümüşel, ergenlik ve ergenin ruhsal dünyasını anlattı:
Ergenlik nedir?
Çocuklukla yetişkinlik arasındaki çok önemli gelişim dönemidir. 12-21 yaşlarını kapsar. Hem fiziksel hem de psikolojik değişimler meydana gelir.

Özgürlüğe düşkündür
Ergen ruhsal olarak ne yaşar?
Kimlik arayışı içinde olması yaşamına düzensizlik, dengesizlik getirir. Kendi içinde sürekli kavga halindedir. Kendini, çevresini anlamaya çalışır. Pek çok sorun yaşar.
Nedir bu sorunlar?
Sorumluluk almaz, öfkelidir. Yalan söyler. Okulda başarısız olabilir. Sürekli tutum değiştirir. Aynı olaya farklı tepki verebilir. Çabuk değişir, inatçıdır.
Bunlar normal mi?
Evet. Sosyal onay, statü arzusundaki bu insanın rol değişimiyle birlikte özgürlük eğilimi vardır.
Ailelerin tepkisi ne oluyor?
Çocuklarının evden uzaklaşıp arkadaşlarını tercih ettiklerini düşünüyorlar. Çünkü ergen, arkadaşlarıyla daha fazla vakit geçirmek ister. Evle ilişkilerini sınırlar, evdeyken de odaya kapanır. Telefon konuşmaları artar. Bilgisayar başında uzun zaman geçirir.
Bu davranışlarla neyi amaçlarlar?
Müdahaleden uzaklaşmayı.

Kişiliğini arar
Okul başarısında düşme ve yalan söyleme olur mu?
Evet. Kişilik arayışı içinde olan ergen, sorumluluk ve eğlence dengesini kuramayabilir ve başarısızlık ortaya çıkar. Gergin birey yeteri kadar iyi öğrenemez. Yoğun baskıyı kontrol edemez. Bu da başarısızlıkla beraber içe dönüklük, sosyal ilişki kuramama, çekingenliği getirir. Veya tam tersi saldırgan, anlayışsız bir insan ortaya çıkabilir. Hem ailede tepki çekmemek hem de arkadaşlarının isteklerini yerine getirmek için yalan söyleyebilir. Örneğin aile ders çalışmasını istiyordur ama o arkadaşlarıyla sinemaya gidecektir. Bu durumda 'Ders çalışmaya gidiyorum' deyip, sinemaya gider.

‘İlişmeyin başka ihsan istemez!..’
Tahlia Ayçan (14)
Özgürlükten yanayım. Annemin ve babamın kaygılarını bana yansıtmalarından şikayetçiyim. Ailem bir yere gitmemi istemezse illada giderim ve çok sinirlenirim.
Merve Çetin (17)
Ben dansçı olmak istiyorum ağabeyim ise iyi bir üniversite okumamı istiyor. Bu durum beni sinirlendiriyor. Giyim tarzımda da kısıtlama var.
Eren Yanık (15)
Beni en çok okuldaki katı kurallar rahatsız ediyor, örneğin forma zorunluluğu. Düzene karşıyım.
Anıl Can (15)
Ailem bir yere gitmek istediğimde izin vermezse sinirleniyorum. Ama çoğu zaman izin veriyorlar.
Melis Ergin (16)
Ailem genelde geç saate kadar dışarıda kalmama izin vermiyor, problem yaşıyoruz. Bana açık oldukları için yalan söylemiyorum.

Ailelere sekiz pratik öneri
Psikolog Orhan Gümüşel, ergenlik dönemindeki çocuklarda sıklıkla rastlanan yalan ve okul başarısızlığına karşı, ailelere şu sekiz pratik öneride bulundu:
• 1 - Çocuğunuzu bekleyen sorunlar konusunda bilgi sahibi olun.
• 2 - Çocuğunuzun yargılayan yapısına karşı sabırlı ve itinalı davranın.
• 3 - Okuluyla ilişki kurun.
• 4 - Doğru iletişim kurma yöntemlerini uygulayın.
• 5 - Katı, sert bir tutum izlemeyin. Sabırlı, sevgi dolu ve hoşgörülü olun.
• 6 - Çocuğunuzun durumunda normalden sapan, süregelen ve yerleşen davranışları fark edin.
• 7 - Sen böylesin, şöylesin demeden, fikrini alın.
• 8 - Çocuğunuzu kesinlikle kimseyle kıyaslamayın.

Öfkeli ergene nasıl davranılır?
Uyumlu çocuğunuz son derece öfkeli oldu. Üstelik yalan söylediğini de anladınız. Peki ne yapmanız gerekiyor? Lawrence Bauman 'Çocuğunuz Ergenlik Çağında' kitabında pratik yolları şöyle sıralıyor:
• Paniklemeyin, cezalandırmayın: Paniğe kapılır, çocuğunuzun her sorumsuz davranışının üzerine gider ve cezalandırırsanız, yalnız çocuğunuzu değil, kendinizi de deliye çevirirsiniz.
• Sorumluluk üstlensin: Sorumsuz davranıyorsa yakınmayın, sorumluluk verin. Yardım etme çabalarıyla sadece büyümesini engellersiniz.
• Teşvik edin: Geri çekilerek kendi sorumluluğunu taşımasına olanak verirseniz, yararını göreceksiniz.
• Karşılık vermeyin: İlk öfke nöbetlerinde sağduyulu davranırsanız kendine çekidüzen verecektir.
• Dikkatle dinleyin: Hakaretlerin, şikâyetlerin ve isteklerin anlamını keşfedin. Öfkenize gem vurursanız, çocuğunuz sorunlarıyla baş edebileceğini ve destek verdiğinizi görür.

Tekrardan hayirli olsun hocam. Eviniz kucuk gelmis bu kadar zyecrytaiie, genis bir eve tasinmissiniz. hayirli olsun. isimlerimizden once bizi; yardana ve onun elcisine layik olmak icin yalandan uzak durmaliyiz. diye dusunuyorum. El Emin bir peygamberin ummetine yalan yakismaz ama ne yazik ki beyazi, pembesi, kirmizisi, siyahi derken agzimizdan cikiyor. halbuki, yalan yalandir. nacizane yorumum.